En canto prendín o ordenador hoxe pola tarde púxenme a buscar opinións sobre a estrea na Berlinale do filme Tabu de Miguel Gomes. Revisei moitas mensaxes de twitter, localicei algunhas anotacións en blogs e finalmente tiven referencia directa de coñecidos e amigos. Souben do entusiasmo de Sergio Wolf e logo o de José Luis Losa (“cine primordial”, “una obra que desmocha caminos de libertad en la creación cinematográfica”, “afirmacion mayúscula de Miguel Gomes”, “una de las más originales sublimaciones del melodrama que haya dado este siglo”). E sorprendinme a min mesmo ben contento, coa sensación de que non o estaría máis se o filme en cuestión fora meu.
Para a alegría, debo recoñecelo, tiña unha razón adicional que se suma a outra moi recente, e de ningunha das dúas podo darlles máis detalles polo momento (unha terceira razón, por certo, ocupará os cen minutos da miña vida inmediatamente posteriores á redacción deste post). Mais no esencial a alegría nacíame en Berlín, por culpa dun filme que rabeo por ver e do que só coñezo uns poucos minutos colgados en Internet a maneira de imaxes promocionais. Algo máis sei, si, xa o contei onte. Coñezo o que me contou hai un par de anos o bo do Miguel Gomes unha noite no Cabaret Maxime de Lisboa, durante o Indie no que el era xurado. Alegrarme polo éxito crítico de Tabu é, pois, unha maneira de alegrarme por Miguel. E por Luís Urbano e Sandro Aguilar, os seus produtores. A Luís e a Miguel coñecinos ao mesmo tempo, cando viñeron á Coruña por mor do ciclo e a carta branca que o CGAI lle dedicou ao autor do Aquele querido mês de agosto. Con Sandro xa tivera un primeiro contacto uns meses antes en Xixón, e coñecino “de verdade” na edición do Indie antes citada, onde el presentaba a sublime Voodoo. Aquela visita ao Indie foi a máis breve das que eu fixen a ese festival, xusto unha fin de semana; a proximidade de Cannes, o Cannes de Todos vós sodes capitáns, suxería regresar cedo á casa. Ese Cannes para o que tanto e tan rápido houbo que facer e que aprender (e a xente d’O Som e a Fúria estaba aí para dar consellos). A viaxe a Francia de Felipe Lage e un servidor fixo escala en Lisboa; á ida non foi posíbel encontrármonos co Luís por un pequeno desencontro telefónico (quedará para outra ocasión o prometido almoço de enchidos com grelos), mais á volta decidimos dedicar as pouco máis de dúas horas que tiñamos libres entre voos para achegármonos a Lisboa (sempre convén) e tomar café con el perto do escritório da produtora.
Sinto por eles aprecio suficiente como para experimentar ledicia polas cousas boas que lles pasen. Con orgullo podo chamalos amigos, un substantivo que no sucesivo penso empregar máis a miúdo e con máis xenerosidade; e reencontrarme con amigos coma eles (ou coma Gonçalo Tocha, João Botelho, João Trabulo, Francisco Ferreira ou a turma do Indie, por citar apenas algúns dos vinculados co cinema) é unha das causas polas que volvo sempre que podo, e sempre feliz, a Lisboa. Máis alá do afecto, tamén sinto que todos eles son “dos meus”, que partillan a miña mesma maneira de entender este negocio. Que gozan co cinema e non coas súas pompas e circunstancias, que se preocupan pola beleza das imaxes e non pola lonxitude do tapete vermelho. Xente para a cal a cultura non é unha palabra baleira que aparece na súa tarxeta de presentación. Que se fan preguntas, reflexionan e crean. Que saben que o progreso esixe non conformarse e ensaiar outros camiños, aceptando o risco de equivocarse.
As mellores películas do pasado, esas que son tan grandes que xa ninguén ten a imprudencia de cuestionalas, fixéronas persoas coma eles, homes e mulleres que puxeron nas súas imaxes amor, talento e traballo. As mellores películas do futuro fanas hoxe Miguel, Gonçalo e moitos outros, e aínda que algúns, os menos atentos, tardarán cincuenta ou sesenta anos en enterarse, somos lexión os que xa sabemos recoñecelo. Alégrome polo éxito dos amigos. Alégrome por eles, e tamén porque o seu triunfo é tamén o triunfo dun xeito de ver o mundo.
